25 listopada przypada Dzień Kolejarza

Przypominamy dzisiaj procesy, jakie zachodziły w Polsce po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, a które doprowadziły do powstania kolejarskiej dzielnicy Karsznice i dały impuls do rozwoju Zduńskiej Woli.

Dla kraju odbudowującego się po zniszczeniach spowodowanych I wojną światową istotne znaczenie miał eksport węgla, stwarzający korzystne warunki dla rozwoju pozostałych gałęzi gospodarki. Ponieważ wszystkie węzły kolejowe  łączące  Śląsk  i Zagłębie Dąbrowskie z  zapleczem i portami znalazły się na terytorium Niemiec lub Czechosłowacji, dlatego jedynie przez te kraje, drogą lądową można było eksportować węgiel. Tranzyt ten napotykał na spore ograniczenia  i trudności spowodowane zarówno  kwestiami politycznymi, jak i ekonomicznymi. Długość linii przewozowych do  Włoch, Belgii, Holandii i Austrii wymagała ogromnego taboru, którego PKP nie posiadały. Podpisana w 1925 roku Konwencja Genewska wprowadzała okres przejściowy dla organizmów gospodarczych Śląska, Polski i Niemiec tak, aby umożliwić łagodne wchłonięcie większej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego przez Rzeczpospolitą Polską. Po wygaśnięciu tego memorandum Niemcy zamknęli granicę dla polskich artykułów górniczo-hutniczych, ustalając  wysokie cła, a nawet zakaz wwozu niektórych towarów. Polska zastosowała zasadę wzajemności, co wywołało wojnę celną, która ograniczyła lub nawet całkowicie zamknęła tranzytowy transport węgla przez  Bytom, Kluczbork i Gdańsk, Malbork, Prabuty. Równolegle w 1926 roku wybuchł strajk górników brytyjskich, co spowodowało, że kraje skandynawskie, a więc główni odbiorcy utraciły swe źródło zaopatrzenia. Przed polskim górnictwem otworzyła się szansa wejścia na te rynki.  Zmusiło to władze  PKP do wydzierżawienia 5000 węglarek z Czechosłowacji i Belgii.

Wymienione wyżej przyczyny przyspieszyły realizację wcześniejszych ogólnych projektów o budowie linii kolejowej  łączącej w linii pionowej  Śląsk z Bałtykiem przez Gdańsk i Gdynię. Pierwsze projekty w tej sprawie  przedstawiono Ministerstwu Komunikacji  w 1924 r. Za początek realizacji tych planów należy uznać decyzję Sejmu z 23 kwietnia 1925 r., upoważniającą rząd do budowy dwóch „pierwszorzędnych, normalnotorowych linii kolejowych użytku publicznego”, jednej na północy kraju, od stacji kolejowej Bydgoszcz do Gdyni i drugiej na południu od stacji kolejowej Kalety, przez Herby – Wieluń do stacji kolejowej Podzamcze. Linię południową o długości 122 km oddano do  użytku już 6 listopada 1926. Linię północną Bydgoszcz-Gdynia  uruchomiono  cztery lata później. Były to jednak rozwiązania doraźne i częściowe. Nadal bowiem istniała potrzeba połączenia obu tych odcinków szybką linią tranzytową.

17 lutego 1928 roku prezydent Ignacy Mościcki wydał zarządzenie, które upoważniało Rząd do budowy trasy od stacji kolejowej Herby przez Zduńską Wolę do Inowrocławia. Ustaliła ona ostatecznie kształt nowej linii od Katowic do Gdyni. W okolicach Zduńskiej Woli prace rozpoczęły się wiosną 1929 roku. Na trasie pasażersko-towarowej Katowice – Gdynia powstała stacja kolejowa w Karsznicach – dzisiaj leżących w granicach administracyjnych Miasta Zduńska Wola. Początkowo obsadę nowej stacji stanowiły drużyny z Kutna i Łodzi Kaliskiej. Duża odległość sprawiła, że za racjonalniejsze uznano wybudowanie nowej parowozowni. 18 września 1930 roku na wspólnej naradzie dyrekcji okręgowych Kolei Państwowych podjęto decyzję o jej powstaniu. Od tej chwili rozwój Karsznic i Zduńskiej Woli ruszył nabrał dynamiki.

W 1931 roku Francuskie Towarzystwo Kolejowe uzyskało tereny pod budowę osiedla mieszkaniowego. W krótkim czasie wybudowane parowozownię, wyposażoną w nowoczesne maszyny, stację kolejową oraz obiekty socjalne, w tym przychodnię lekarską i budynek Kolejowego Przysposobienia Wojskowego – K.P.W (obecnie Dom Kultury). Do 1939 roku wybudowano 22 bloki mieszkalne o wysokim, nowoczesnym i niespotykanym w tamtym okresie standardzie. Do nowo założonego osiedla przybywali ludzie z całej Polski. W ten sposób Karsznice tworzyły bogaty konglomerat kultur i języków. Zamieszkali tu między innymi Ślązacy, Pomorzanie i wilnianie. Rozpoczęły się działania rozwijające infrastrukturę socjalną i kulturalną, których celem było integrowanie napływającej ludności. W 1933 roku powstało przedszkole. W 1937 Kolejowy Klub Sportowy z sekcjami piłki nożnej, piłki siatkowej mężczyzn i kobiet, piłki koszykowej kobiet, lekkoatletyki, tenisa ziemnego i boksu.

Inne artykuły

Zielony zakątek na osiedlu Nowe Miasto

Przy ulicy Świerkowej w Zduńskiej Woli powstała przyjazna przestrzeń, w której mieszkańcy mogą wypoczywać, a dzieci spędzać czas na zabawie. Utworzono tam „Osiedlowy Zielony Zakątek” dofinansowany z budżetu samorządu województwa łódzkiego.

Co się będzie działo w Zduńskiej Woli?

Patriotyczne uroczystości i wspólne świętowanie rocznicy odzyskania niepodległości zdominuje przyszłotygodniowe wydarzenia w Zduńskiej Woli. Na horyzoncie widać jednak interesujące koncerty i gratkę dla kinomanów.

Otwarte spotkanie edukacyjne w Ratuszu

Otwarte Spotkanie Edukacyjne z okazji Wojewódzkich Obchodów Światowego Dnia Cukrzycy oraz Światowego Dnia Seniora zostanie zorganizowane w piątek, 14 listopada w Miejskim Domu Kultury Ratusz w Zduńskiej Woli. Będą wykłady a także możliwość skorzystania z badań przesiewowych.

Zduńskowolski Jarmark – Mieszkamy i świętujemy razem już 200 lat!

W pierwszy weekend grudnia, od piątku 5 do niedzieli 7 grudnia 2025 roku Zduńska Wola znajdzie się w prawdziwie świątecznym i magicznym klimacie. Na placu Wolności zostaną przygotowane atrakcje i wydarzenia pod nazwą „Zduńskowolski Jarmark – Mieszkamy i świętujemy razem już 200 lat!”

Spektakl „Kruk z Tower” w Ratuszu

Spektakl „Kruk z Tower” zaprezentowany został w ramach programu „Teatr Polska”. Z przedstawieniem przyjechali do Zduńskiej Woli aktorzy Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi.

Przejdź do treści